Przełom naukowców: sztuczne neurony działają jak biologiczne

O tym jak amerykańscy badacze zmieniają przyszłość komputerów i medycyny

Adrian Kosta
5 min czytania

Najnowsze badania zespołu z University of Massachusetts w Amherst, opublikowane w prestiżowym czasopiśmie „Nature Communications”, odsłaniają fascynujący postęp w tworzeniu sztucznych neuronów, które działają jak ich naturalne odpowiedniki. To przełomowe odkrycie otwiera drogę do budowy bardziej energooszczędnych komputerów naśladujących funkcjonowanie ludzkiego mózgu oraz zaawansowanych interfejsów mózg-komputer.

Sztuczne neurony działają przy napięciu zbliżonym do naturalnego

Dotychczas sztuczne neurony potrzebowały znacznie wyższego napięcia i zużywały setki razy więcej energii niż neurony naturalne, co ograniczało ich zastosowania, zwłaszcza w integracji z żywą tkanką. Tymczasem zespół Shuai Fu i Yun Yao z UMass Amherst stworzył neurony zasilane białkowymi nanodrutami bakteryjnymi, które operują przy napięciu zaledwie 0,1 V – identycznym jak naturalne neurony w mózgu.

Ludzki mózg działa z niesamowitą efektywnością: zużywa zaledwie około 20 W mocy – tyle co mała żarówka LED – i jest ponad 100 razy wydajniejszy od przeciętnych komputerów. Model językowy taki jak ChatGPT wymaga natomiast mocy liczonych w megawatach, co pokazuje jak bardzo sztuczne systemy są energochłonne w porównaniu z naturą.

Sztuczne neurony z UMass Amherst zbliżają nas do komputerów o mocy i wydajności właściwej organizmom biologicznym.

Unikalnym składnikiem nowej konstrukcji są nanodruty wytwarzane przez bakterię Geobacter sulfurreducens, które wykazują zdolność przewodzenia energii elektrycznej. To umożliwiło stworzenie neuronów nie tylko niskoenergetycznych, ale także kompatybilnych z biologicznym środowiskiem.

badanie
a (U góry) Schemat modelu neuronu typu „integrate-and-fire” z wstrzyknięciem EPSC (I) i wyciekiem prądu błonowego (I’). Niebieska krzywa ilustruje ewolucję potencjału błonowego poprzez integrację ładunku z konkurencyjnych I i I’. W zależności od tego, czy integracja osiąga próg (Vth), czy nie, może wywołać potencjał czynnościowy lub zaniknąć (linie przerywane). (Na dole) Schemat dynamiki tworzenia się metalowego włókna w memrystorze. Linie przerywane wyznaczają objętość włókna. Fioletowe kropki wskazują jony metali (M+). b (U góry) Schemat struktury memrystora z nanodrutami białkowymi. (Na dole) Obrazy nanodrutów białkowych w sieci rzadkiej (u góry) i gęstej (u dołu) wykonane za pomocą transmisyjnego mikroskopu elektronowego (TEM). Skala: 100 nm. c 1000 przebiegów I-V z wytworzonego memrystora połączonego z rezystorem (wstawka). d Odpowiedź prądowa (pomarańczowa) w memrystorze poddanym impulsowi napięcia (niebieski). Amplituda impulsu zmieniła się ze 120 mV do 10 mV (jako napięcie odczytu) w momencie t = 0,2 s.

Praktyczne zastosowania – od bioelektroniki po interfejsy mózg-komputer

Odkrycie ma rewolucyjne konsekwencje:

  • rozwój komputerów inspirowanych biologicznym mózgiem, o przełomowej energooszczędności;
  • konstrukcję cienkich, noszonych czujników ciała, które nie wymagają dodatkowych wzmacniaczy sygnału, co znacznie zmniejsza zużycie energii i koszt systemów;
  • efektywne interfejsy mózg-komputer, które pozwalają na bezpośrednią, dwukierunkową komunikację między neuronami naturalnymi i sztucznymi.
badanie
Schemat obwodu sztucznego neuronu. b Różne etapy działania neuronu. (i) Sztuczny neuron przechodzi integrację atomową w żarniku memrystora, emulując integrację ładunku (poniżej progu) w celu wywołania potencjału czynnościowego. (ii) Włączony memrystor powoduje szybkie ładowanie kondensatora, emulując szerokie otwarcie kanałów Na+ w celu szybkiej depolaryzacji. (iii) Naładowany kondensator nakłada odwrotne napięcie na memrystor, aby go wyłączyć, i rozładowuje się przez rezystor, emulując samoregulowane zamknięcie kanałów Na+ i otwarcie kanałów K+ w celu repolaryzacji. c Reprezentatywna produkcja skonstruowanego sztucznego neuronu. Wejściem była seria impulsów (120 mV, 5 ms) o częstotliwości 100 Hz. d Powiększone cechy wyładowania z pola zaznaczonego linią przerywaną w (c). e Częstotliwość wyładowania wyjściowego (fo) w sztucznym neuronie w odniesieniu do częstotliwości wejściowej (fi). f Częstotliwość wyładowania w odniesieniu do wartości zastosowanego kondensatora. Częstotliwość wejściowa została ustalona na 100 Hz. Dane w (e) i (f) są przedstawione jako wartości średnie ± SD (słupek błędu).

Nasze neurony rejestrują zaledwie 0,1 wolta, co pozwala na bezproblemową komunikację z żywymi komórkami, radykalnie zwiększając efektywność energetyczną,” podkreśla doktorant Yun Yao.

Mózg przetwarza ogromną ilość danych przy minimalnym zużyciu energii, co jest diametralnie różne od dzisiejszych modeli AI czy komputerów,” tłumaczy główny autor Shuai Fu.

CYNICZNYM OKIEM: W świecie, gdzie technologia pędzi, a rewolucyjne zmiany w neuronauce mogą odmienić życie milionów, wielu wciąż utknęło na poziomie prymitywnego progu. Tymczasem amerykańscy naukowcy z UMass ostro pchają granice, łącząc biologię i inżynierię w coś, co może w końcu przynieść prawdziwą rewolucję – komputer, który myśli i żyje, jak my.

Czy świat jest na to gotowy? A może kolejny krok to tylko kolejna cegła do cyfrowego getta?

Odkrycie sztucznych neuronów o parametrach zbliżonych do naturalnych to milowy krok ku energooszczędnym komputerom i zaawansowanym interfejsom mózg-komputer. Konstruowane z białkowych nanodrutów z bakterii, neurony te mogą zrewolucjonizować medycynę, technologię oraz przyszłość komunikacji człowiek-maszyna.

To kolejny dowód na to, że granice technologii nie są już wyznaczane przez elektronikę klasyczną, lecz przez subtelności życia i natury.

Opisz, co się wydarzyło, dorzuć, co trzeba (dokumenty, screeny, memy – tutaj nie oceniamy), i wyślij na redakcja@cynicy.pl.
Nie obiecujemy, że wszystko rzuci nas na kolana, ale jeśli Twój mail wywoła u nas chociaż jeden cyniczny uśmiech, jest nieźle.

KOMENTARZE

KOMENTARZE

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *