W roku 2025 Francja przeżywa burzliwy okres polityczny, podczas którego prezydent Emmanuel Macron zmienił aż trzykrotnie premiera, próbując znaleźć odpowiedź na narastający kryzys fiskalny i społeczny. Nowy premier Sébastien Lecornu, mianowany zaledwie kilka dni temu, staje przed ogromnym wyzwaniem – zjednoczyć rozbite środowisko polityczne i stawić czoła lawinie protestów wywołanych kontrowersyjnymi planami cięć budżetowych.
Kryzys fiskalny i próba egzekwowania paktu strefy euro
Europa boryka się z narastającym długiem i deficytami. Strefa euro, pomimo zapisów Paktu Stabilności i Wzrostu oraz Traktatu z Maastricht, nigdy nie egzekwowała rygorystycznie limitów finansowych. Teraz jednak Komisja Europejska zaostrza stanowisko wobec Francji i Włoch, które znacząco przekraczają granice zadłużenia – Francja ma już ponad 113% długu do PKB, a deficyt przekracza 5,8%, znacznie powyżej wymaganego 3%. Włochy również balansują na krawędzi, z długiem ponad 135%.
Emmanuel Macron i jego rząd próbują sprostać tym wyzwaniom, proponując radykalne cięcia w wydatkach publicznych, czym wywołują ogromne niezadowolenie społeczne.
„Ruch Zablokujmy Wszystko” i fala protestów na ulicach Francji
W odpowiedzi na plany oszczędnościowe Francuzi zdecydowali się na gwałtowną akcję protestacyjną. Transparenty głoszące „Opodatkuj bogatych” rozbrzmiewają na ulicach Paryża, a uczestnicy demonstracji wyrażają niezadowolenie z coraz bardziej ograniczanych usług publicznych, od szkół przez szpitale po system opieki społecznej.
Pielęgniarka Stephane Lambert opisuje dramatyczną sytuację:
„Mniej pieniędzy w kieszeniach, mniej rąk do pomocy, więcej presji każdego dnia.”
Siły porządkowe odpowiedziały licznymi interwencjami i zatrzymaniami. W całym kraju protestowało ponad pół miliona osób, z barykadami i starciami z policją.
Autor poleca: Francja w ogniu protestów – ruch „Zablokuj wszystko” paraliżuje kraj
Premiera Lecornu czeka chrzest bojowy
Sébastien Lecornu rozpoczął urzędowanie od symbolicznych gestów, takich jak ograniczenie dożywotnich świadczeń byłym ministrom, jednak takie działania nie robią wrażenia na społeczeństwie. Próby znalezienia kompromisu z opozycją i związkami zawodowymi są utrudniane przez polityczne podziały i krytykę ze strony zwolenników bardziej zdecydowanych reform.
Młodsze pokolenie, reprezentowane choćby przez studentkę Juliette Martin, nie kryje sceptycyzmu:
„To kolejny facet w garniturze, który będzie realizował politykę Macrona.”
CYNICZNYM OKIEM: Kiedy politycy zmieniają się jak w kalejdoskopie, a klasa rządząca żyje w świecie własnych rytuałów, ulica przypomina ostatni bastion, gdzie sprzeciw rośnie szybciej niż zdolność do reform. Reformowanie kraju staje się teatrem, a prawdziwa władza pozostaje w cieniu pustych obietnic i skorumpowanych interesów.
Kryzys państwa francuskiego jest symptomatyczny dla całej Unii Europejskiej, gdzie realne problemy fiskalne zderzają się z polityczną niemożnością podjęcia radykalnych reform. Brak większości parlamentarnej, podziały społeczne i presja międzynarodowa sprawiają, że sytuacja przypomina klęskę organizacyjną.
Premier i prezydent balansują między sprzecznymi oczekiwaniami: z jednej strony wymagania fiskalne Unii, z drugiej nastroje społeczne skłaniające do obrony modelu państwa opiekuńczego.
Polityczne tło wydatków na obronę i groźba kryzysu walutowego
Francja wydaje obecnie około 2,1% PKB na obronę, co jest znacznie mniej niż postulaty takich liderów jak Donald Trump, domagającego się minimum 3,5%. Zbyt niskie nakłady na wojsko i brak reform fiskalnych budzą obawy o przyszłość strategiczną Europy.
Eksperci i analitycy ostrzegają, że bez zmian może nas czekać kryzys walutowy, który uderzy nie tylko w jedną gospodarkę, ale w światową stabilność finansową.
CYNICZNYM OKIEM: Europa coraz bardziej przypomina statek tonący pod ciężarem własnych zobowiązań, z załogą zajętą kłótniami zamiast łataniem dziur. Być może to już ostatni moment, by zmienić kurs, zanim silniki zadudnią ostatni raz.
Bardzo możliwe, że przyszłość Francji i całej Unii zawisła na włosku, a nowo mianowany premier, trzeci w ciągu roku, będzie musiał zmierzyć się nie tylko z kryzysem gospodarczym, ale także z nieustającym buntem społeczeństwa.
Kiedy decyzje zostają rozmyte przez konflikty i polityczne strategie, a większość parlamentarna się nie tworzy, można się zastanawiać: Czy w tym chaosie politycznym i gospodarczym znajdzie się jeszcze miejsce na prawdziwe, konstruktywne zmiany?
Bo faktem jest, że tam, gdzie społeczeństwo głoduje, a władza dryfuje, to ulice zamiast parlamentów decydują o przyszłości.
